Kayseri ve Civarı Elektrik Türk A.Ş

Elektrik Enerji Sektöründe Özel Sektör ve Kayseri ve Civarı Elektrik Türk Anonim Şirketi’nin Yeri

Elektrik enerjisi sanayileşme ve kalkınma için gerekli unsurların başında gelmektedir. Sosyal içerik bakımından da özel içerik arz eden elektrik enerjisi talebinin zamanında karşılanması, güvenilir ve kaliteli enerji sağlanması bir ilke halinde karşımıza çıkmaktadır.Ülkemizde ilk enerji üretimi 1902 yılında Tarsus’ta mini bir su değirmeninden üretilmiş, 1914 yılında ise Silahtarağa Santralı ile ilk üretim gerçekleştirilmiştir. Bu girişim 1938 yılına kadar varlığını sürdürmüş olan Osmanlı Elektrik Dağıtım A.Ş. ve yabancı ortakları tarafından gerçekleştirilerek o yıllarda İstanbul’un elektrikle tanışmasını sağlamıştır.

1926 dan itibaren 1929 ve daha sonraki yıllarda 40-50 civarında elektrik üretimiyle iştigal etmek üzere Şirket kurulmuş olup, o yıllardaki Dünya ekonomik krizinin de etkisiyle bunlardan ancak Kayseri ve Civarı Elektrik Türk A.Ş., dışındakiler büyük bir varlık göstermeden tasfiye edilmişlerdir.

Şirketimiz, Kayseri ve çevresindeki yerleşim birimlerinin elektrik enerjisi üretimi, iletimi, dağıtımı ve ticareti hizmetlerini yapmak üzere 18 Ağustos 1926 tarih ve 4022 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesine istinaden 11.10 1926 tarihinde imzalanan İmtiyaz Sözleşmesi ile Kayseri ve Civarı Elektrik Türk Anonim Şirketi olarak Cumhuriyetin ilânından hemen sonra 10 Haziran 1326 (Miladi 1910) tarihli “Menâfi-i Umumiye Müteallik İmtiyazat Hakkında Kanun” a istinaden kurulmuştur. Ülkemizde Üretim ve dağıtım Şirketlerinin öncülerinden olan Şirketimiz o tarihten bu yana halen faaliyetini sürdüren tek şirkettir.

Orta Anadolu’nun enerji üretim imkanlarının elverdiği ölçüde, elektrik üreterek, ürettiği elektriği kendi imkanlarıyla yaptığı Enerji Nakil Hatları ve Dağıtım Şebekeleriyle abonelerine iletmiştir. Bin bir güçlükle tesis edilip 1929 yılında üretime geçen 2×400 kVA (1943 yılında 900 kVA ilave edilmiştir.) kapasiteli Bünyan Hidroelektrik Santralı, daha sonra Anatamir karşısında Dizel Elektrik Santralı ve 1961 yılında ise 3x 2256 kW kapasiteli Sivas İli Gemerek İlçesi Sızır Kasabası yakınında Kayseri Belediyesi öncülüğünde Sızır Hidroelektrik Santralını ve Sızır Kayseri arası 66 kV’luk ENH’ nı tesis ederek Kayseri ve civarına elektrik enerjisi nakli Şirketimizce sağlanmıştır. Bu her iki santral dan hala Şirketimizce İşletmesi yapılarak elektrik enerjisi üretilmektedir.

Kayseri ve Civarı Elektrik Türk A.Ş.’nin sahip olduğu imtiyaz süresi 50 yıllık olduğu için bu sürenin sona ermesinden dolayı, 1312 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Yasasının geçici 6. Maddesi gereğince, 1 Kasım 1982 tarihinde, o güne kadar meydana getirilmiş tesisler bedelsiz olarak Türkiye Elektrik Kurumuna devredilmiştir.

4.12.1984 tarihli 3096 sayılı “ Türkiye Elektrik Kurumu dışındaki Kuruluşların Elektrik Üretimi, İletimi, Dağıtımı ve Ticareti ile Görevlendirilmesi Hakkında Kanun” un yayınlanmasından hemen sonra, yasada sözü edilen hizmetleri 50 yılı aşkın bir süredir başarı ile yürütmüş olan Şirketimiz bu kez zamanın teknik ve ekonomik imkanlarının da katkılarıyla daha büyük boyutlarda bu hizmetleri yapmak istediğini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bildirmiştir. Şirketimizin görevli şirket olarak yapmış olduğu başvurular ve talepleri uygun bulunmuş ve 27.11.1988 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile gerekli izin verilerek 12.Ocak 1989 tarihinde “ Görev Verme Sözleşmesi” ile 8.Ocak.1990 tarihinde “ İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi “ ve 9.Şubat.1990 tarihinde “ Enerji Satış Anlaşması” imzalanarak 1.Mart.1990 tarihinde işletme hakkı Şirketimize devir edilmiştir.

Enerjinin Temini
Görev bölgemiz içerisinde tüketilen enerji, mülkiyeti ve işletmesi TEİAŞ’a (Türkiye Elektrik İletim A.Ş. ) ait ve ulusal elektrik sistemine bağlı olan 154/ 31.5 kV’luk Kayseri 1 TM, Kayseri 2 TM, Kayseri 3 TM, Çinkur TM, Taksan TM, Sendiremeke TM, Kalaba TM, Pınarbaşı TM, Kapasitör TM, Yeşilhisar TM, Sızır 2 TM ile mülkiyeti TEİAŞ’ a , işletmesi Şirketimize ait olan Bünyan ve Sızır Hidroelektrik santrallerinden temin edilmektedir.

Ayrıca Adana TEDAŞ, Niğde TEDAŞ, Nevşehir TEDAŞ, Yozgat TEDAŞ ve Sivas TEDAŞ ile il sınırı yakınlarındaki yerleşim birimleri için karşılıklı enerji alış verişi yapılmaktadır.